Agnieszka Szymańska

Czarnogóra. Przewodnik

ISBN: 978-83-8122-028-6

280 stron tekstu, 65 fotografii barwnych, 66 fotografii czarno-białych, 5 rysunków, 32 mapki i planiki, barwne mapki przeglądowe Czarnogóry i gór Durmitor. Wydanie VI poprawione i aktualizowane. Pruszków 2020.

Przewodnik opisuje jedną z dawnych republik związkowych Jugosławii, obecnie niepodległe państwo — Czarnogórę, sto lat temu zwaną też Montenegro.

Czarnogóra, niewielki kraj położony pomiędzy Chorwacją, Bośnią, Serbią i Albanią, obfituje w niezwykłe kontrasty. Od południowego zachodu zamyka ją typowe adriatyckie wybrzeże z pięknymi nadmorskimi krajobrazami, wygodnymi hotelami, plażami i uroczymi zabytkowymi miasteczkami pamiętającymi czasy potęgi Republiki Weneckiej. Podupadła w wyniku trzęsienia ziemi i konfliktów związanych z rozpadem Jugosławii, czarnogórska riwiera odzyskuje w szybkim tempie swą dawną popularność i również w polskich biurach podróży nietrudno o oferty wczasów w tamtejszych kurortach. Dalej w głąb lądu ciągnie się wyżyna o charakterystycznym, nieco posępnym krajobrazie krasowym, przywodzącym na myśl sceny z Dzikiego Zachodu (właśnie w tych stronach Włosi kręcili swoje spaghetti-westerny). Tu przez wiele wieków toczyła się historia Czarnogórców — małego, ale nieugiętego górskiego ludu, bodaj jedynego na Bałkanach, który nigdy do końca nie uległ potędze otomańskiej Turcji. Teren obfituje w ciekawe zjawiska krasowe i pamiątki historyczne. Dla miłośników dzikiej przyrody niezwykle ciekawym miejscem jest wielkie Jezioro Szkoderskie, nad którym żyją nawet… pelikany. Północno-wschodnią część Czarnogóry zajmują pasma górskie o zróżnicowanej wysokości i charakterze, stanowiące — ze względu na znikome zagospodarowanie — prawdziwe wyzwanie dla turystów lubiących samodzielność. Wyjątkową atrakcję stanowią niezwykle głębokie kaniony rzeczne. W największym i najpiękniejszym z nich kanionie Tary organizowane są spływy raftingowe trwające nawet dwa dni. Pierwsza część przewodnika to dość obszerny, lecz przystępny zarys geografii i historii Czarnogóry. W rozdziale „Vademecum turysty” ujęto podstawowe informacje praktyczne dla turysty, m.in. o możliwościach dojazdu i zakwaterowania, niezbędnych formalnościach itp., a także o możliwościach uprawiania różnych rodzajów turystyki i aktywnego wypoczynku, ważniejszych imprezach kulturalnych, religiach i języku. Część krajoznawcza składa się z trzech rozdziałów, obejmujących kolejno: wybrzeże, wyżynę krasową oraz góry. Szczególnie dużo miejsca poświęca autorka otoczeniu Zatoki Kotorskiej oraz najpopularniejszym i najlepiej zagospodarowanym turystycznie górom Durmitor, w których opisuje większość znakowanych szlaków turystycznych.

Spis treści

Od autorki

Atrakcje turystyczne Czarnogóry

ŚRODOWISKO GEOGRAFICZNE

Położenie i ogólna charakterystyka

Geologia i geomorfologia

Klimat

Hydrografia

Roślinność

Fauna

Parki narodowe

Gospodarka

HISTORIA

Adriatyccy piraci i ich waleczna królowa

Słowianie — nieproszeni goście znad Bałtyku

Polityka, miłość i… Szekspir

Górskie schronienie od wojennej zawieruchy

Pod wodzą duchowieństwa

Przeciwko Napoleonowi

Reformator i poeta

Koniec władzy władyków

Ambitne plany i dobrze wydane córki

W wirze wielkiej polityki

Gdy marzenia stają się rzeczywistością…

Dyktatura i… dobrobyt

Ramię w ramię z Serbią

W walce z resztąświata

VADEMECUM TURYSTY

Język

Religie

Prawosławie

Islam

Święta państwowe i religijne

Kuchnia

Aktywny wypoczynek

Żeglarstwo

Kajakarstwo

Windsurfing i kiteboarding

Nurkowanie

Rafting

Kanioning

Turystyka rowerowa

Narciarstwo

Drony

Informacje praktyczne

Co zabrać

Dokumenty, formalności, pieniądze

Mapy, informacja

Bezpieczeństwo

Dojazd do Czarnogóry

Przejazdy wewnątrz kraju

Telekomunikacja

Zakupy

CZARNOGÓRSKIE WYBRZEŻE ADRIATYKU

Boka Kotorska — usta wybrzeża

A1. Riwiera Hercegnowska — ogrody i pałace

Igalo

Herceg-Novi

A2. Riwiera Kotorska — ślady dawnej świetności

Risan

Perast

Gospa od Škrpjela

Dobrota

Kotor

A2a. Wokół połwyspu Vrmac

Prčanj

Stoliv

Tivat

A2b. Luštica — skaliste pustkowie

Wyspa Kwiatów

Rose

A3. Riwiera Budvańska — zadbana i modna

Budva

Monaster Podostrog

Sveti Stefan

Monaster Reževići

Petrovac

A4. Riwiera Barska — okno na świat

Monaster Gradište

Sutomore

Bar

Stary Bar

A5. Riwiera Ulcinjska — w stronę Albanii

Ulcinj

A5a. Kwarantanna z oliwkami: Ulcinj – Valdanos

A5b. Zapomniane miasto: Ulcinj – Vladimir – jezioro Šasko

A5c. Nad słodkąwodę: Ulcinj – Vladimir – Ostros

A5d. Raj deskarzy i nudystów: Ulcinj – Sveti Nikola – Ada

WYŻYNA KRASOWA

Jezioro Szkoderskie— siedlisko pelikanów

Jadąc z Podgoricy do Baru

Žabljak i Rijeka

Wzdłuż brzegu jeziora

Kolebka czarnogórskiej państwowości

Lovćen — górskie gniazdo wolności

Historyczna stolica

Śladami Niegosza

Orjen — z plaży na szczyt

Dojazd

Fortyfikacje austriackie

B1. Ze schroniska Vratlo na Siljevik

B2. Ze schroniska Vratlo na Radoštak

B3. Ze schroniska Vratlo na Veliko Ćedilo

B4. Ze schroniska Vratlo na Grab

B5. Ze schroniska Vratlo na Subrę

B6. Schronisko Vratlo – Simova Pećina – Subra

B7. Z przełęczy Orjen na Zubački Kabao

Miasto u stóp Goricy

Okolice Podgoricy

Nikšić i okolice

Nikšić— twierdza, browar i fabryki

Wokół Nikšicia

Monaster Ostrog

Dolina Zety

Petrovići i okolice

MASYWY GÓR DYNARSKICH

Durmitor

Dojazd

Infrastruktura turystyczna

Jeziora

Jaskinie

Bobotov Kuk (2523 m)

C1. Žabljak – młyn Jakšića – Indjini Dolovi (Ledena Pećina) – Valoviti Do – Velika Previja – Bobotov Kuk

C2. Dobri Do – Zeleni Vir – Velika Previja – Bobotov Kuk

C3. Przełęcz Sedlo – Zeleni Vir –Velika Previja – Bobotov Kuk

Bezimeni Vrh (2487 m)

C4. Bobotov Kuk – Bezimeni Vrh

C5. Žabljak – Lokvice – Valoviti Do – Bezimeni Vrh

Medjed (2287 m)

C6. Jezioro Czarne – Struga – Mali Medjed – Veliki Medjed

C7. Jezioro Czarne – Indjini Dolovi – Klještina – Mali Medjed

C8. Struga – Velika Kalica – Velika Previja – Južni Vrh

Terzin Bogaz (2303 m)

C9. Jezioro Czarne – Lokvice – Bavani – Terzin Bogaz

Savin Kuk (2313 m)

C10. Jezioro Czarne – Mioč Poljana – Savina Voda – Savin Kuk

Šljeme (2455 m)

C11. Jezioro Czarne – Mioč Poljana – Derneci – Vrh Šljemena

Minin Bogaz (2387 m)

C12. Jezioro Czarne – Lokvice – Sagorele Ploče – Minin Bogaz

Škrka, Prutaš i kanion Sušicy

C13. Dobri Do – Škrčko Ždrijelo – Prutaš – Škrčka Jezera

C14. Todorov Do – Ilin Do – Prutaš

C15. Dobri Do – Škrčko Ždrijelo – Škrčka Jezera

Sedlena Greda (2227 m)

C16. Przełęcz Sedlo – Sedleni Do – szczyt Sedlo

Planinica (2330 m)

C17. Žabljak – Zminje Jezero – Crapuljna – Ališnica – Planinica

Crvena Greda (2175 m)

C18. Žabljak – jezioro Jablan – Crvena Greda – Klekov Labirint

Okolice Durmitoru

Kanion Tary

Šavnik i kanion Nevidio

Dolina Pivy

Pljevlja

Górskimi dolinami z Podgoricy do Rožaje

Kanion Mrtvicy

Monaster Morača

Kolašin

Mojkovac

Bijelo Polje

Berane

Rožaje

Bjelasica

D1. Jez. Biogradskie – Dolovi Bendovac – jez. Šiško – Crna Glava

D2. Kolašin – Jezerine – Katun Vranjak – Troglava

Komovi

E1. Przeł. Trešnjevik – Štavna – Kom Kučki

E2. Štavna – Kom Vasojevićki

Prokletije

Plav

F1. Plav – Jezioro Ridskie

F2. Gusinje – dolina Grbaja – Karanfil

F3. Gusinje – Alipašni Izvor – Skakavica – Savino Oko

F4. Vusanje – Zla Kolata

Peaks of the Balkans

Visitor

Słowniczek polsko-czarnogórski

Skorowidz

Legenda – znaki topograficzne

Legenda – piktogramy